Σύσκεψη με θέμα «Κοινή Αγροτική Πολιτική: Προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – Διαμόρφωση ελληνικών θέσεων», συγκάλεσε τη Δευτέρα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστας Σκανδαλίδης.Στη συνάντηση συμμετείχαν οι πρόεδροι και γενικοί διευθυντές των φορέων ΠΑΣΕΓΕΣ, ΓΕΣΑΣΕ, ΣΥΔΑΣΕ και ΠΕΝΑ καθώς και εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων που ασχολούνται με την αγροτική πολιτική.
Αντικείμενο της συζήτησης αποτέλεσαν οι νομοθετικές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ΚΑΠ, οι οποίες αναμένεται να ανακοινωθούν επισήμως στις 12 Οκτωβρίου. Οι ανακοινώσεις θα μεταδοθούν σε ζωντανή σύνδεση μέσω του δορυφορικού συστήματος EbS και στη χώρα μας στα γραφεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Την παρουσίαση στην Ελλάδα θα κάνει ο κ. Τάσος Χανιώτης, διευθυντής στη Γενική Διεύθυνση «Γεωργία και ανάπτυξη της υπαίθρου» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ειδικότερα, η παρουσίασή τους θα γίνει στη 1 μ.μ. με συνέντευξη Τύπου του Επιτρόπου Γεωργίας Dacian Cioloş. Την ίδια μέρα στις 2.40 μ.μ. στα γραφεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα, επί της οδού Αμαλίας 8, θα πραγματοποιηθεί σχετική ενημερωτική συνάντηση από την αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα. Οι συμμετέχοντες θα μπορούν αν το επιθυμούν να προσέλθουν νωρίτερα για να παρακολουθήσουν από τη 1 μ.μ. για να παρακολουθήσουν τη συνέντευξη Τύπου του Επιτρόπου Dacian Cioloş, μέσω του δορυφορικού συστήματος EbS (Europe by Satellite).
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΟΙ ΑΓΡΟΤΕΣ
Η πρόταση της Κομισιόν σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα δεδομένα θα βάζει τέλος στα ιστορικά δικαιώματα από την 1η Ιανουαρίου του 2014, γεγονός που σημαίνει ότι αν ισχύσει και υιοθετηθεί η πρόταση μέχρι τις 15 Μαΐου του 2014 όλοι οι αγρότες θα πρέπει να υποβάλουν δηλώσεις τύπου ΟΣΔΕ, εάν θέλουν να πληρωθούν την ετήσια βασική ενίσχυση. Μοναδική προϋπόθεση είναι να αποδείξουν ότι τουλάχιστον το 5% του εισοδήματός τους προέρχεται από γεωργική δραστηριότητα. Ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της κάθε αγροτικής εκμετάλλευσης, η Επιτροπή δίνει τη δυνατότητα στα κράτη – μέλη να παρέχουν επιπλέον ενισχύσεις για τη φροντίδα του περιβάλλοντος.
Κατά συνέπεια και εν αναμονή της ανακοίνωσης των νομοθετικών προτάσεων της Κομισιόν που θα απευθύνει προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) μετά το 2013, κυρίαρχο θέμα αναμένεται να είναι ο ορισμός του «ενεργού» αγρότη, ο οποίος θα δικαιούται να εισπράττει την ενιαία ενίσχυση. Είναι η λέξη κλειδί και αναμένεται να γίνει σκληρή διαπραγμάτευση στο πλαίσιο της ΕΕ. Ήδη υπάρχει μεγάλη συζήτηση για αυτόν τον ορισμό και υπάρχουν κάποια κράτη που τον θέλουν πιο «ανοικτό» και άλλα που το θέλουν πιο «κλειστό». Το ερώτημα είναι αν υπάρχει από ελληνικής πλευράς κάποια διαπραγματευτική στρατηγική ή θα συρθούμε τελευταία στιγμή να αποδεχτούμε ό,τι οι υπόλοιποι συμφωνήσουν.
Το περιοριστικό κριτήριο που φαίνεται ότι θα προταθεί είναι η μη καταβολή ενισχύσεων σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, των οποίων τα ετήσια έσοδα από την γεωργική δραστηριότητα δεν ξεπερνούν το 5% των συνολικών εισοδημάτων που αντλούνται από όλες τις οικονομικές τους δραστηριότητες. Έτσι είναι ορατός ο κίνδυνος να θεωρεί η Κομισιόν ως «ενεργούς» αγρότες μεγάλο αριθμό ευρωπαίων πολιτών. Κατ’ εξαίρεση δεν θα εφαρμόζεται αυτός ο όρος στους γεωργούς, οι οποίοι έλαβαν άμεσες πληρωμές ύψους χαμηλότερου των 5.000 ευρώ κατά το προηγούμενο έτος. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν το 80% των Ελλήνων αγροτών θα συνεχίσουν να είναι δικαιούχοι και μετά το 2013.
Όμως σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής θα υπάρχει και ανώτερο πλαφόν για την ενίσχυση το οποίο θα είναι:
Από 150 – 200 χιλιάδες ευρώ θα περικόπτεται το 20%
Από 200 – 250 χιλιάδες ευρώ θα περικόπτεται το 40%
Από 250 – 300 χιλιάδες ευρώ θα περικόπτεται το 70%
Πάνω από 300 χιλιάδες ευρώ δεν θα εισπράττει κανείς
ΟΙ COPA – COGECA
Τις απόψεις τους για την επικείμενη αναθεώρηση της ΚΑΠ, παρουσίασαν οι πρόεδροι των Copa και Cogeca. Σύμφωνα με όσα αναφέρει ανακοίνωση των κορυφαίων αγροτοσυνδικαλιστικών ευρωπαϊκών οργανώσεων: «ο ρόλος των ευρωπαίων αγροτών στην παραγωγή τροφίμων πρέπει να ενδυναμωθεί και η ευρωπαϊκή γεωργία να γίνει ένας πιο δυναμικός, προσοδοφόρος και καινοτόμος τομέας, είπαν. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας για την αυξανόμενη ζήτηση τροφίμων και αφορά τόσο στην ασφάλεια των τροφίμων όσο και στην υπερβολική μεταβλητότητα των αγροτικών αγορών». Μιλώντας στο σεμινάριο ο Πρόεδρος της Copa, κ. Gerd Sonnleitner ανέφερε: «Το σεμινάριο έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή. Διοργανώνεται λίγο πριν την ανακοίνωση που ετοιμάζεται να εκδώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για μία συγκεκριμένη νομοθετική πρόταση για την ΚΑΠ μετά το 2013». Και πρόσθεσε: «Στο παρελθόν, ο κύριος προσανατολισμός των αναθεωρήσεων της ΚΑΠ αφορούσε στον τρόπο παραγωγής των τροφίμων. Σήμερα, η επερχόμενη αναθεώρηση πρέπει να στοχεύει στην ενδυνάμωση του παραγωγικού ρόλου των αγροτών. Μπροστά στις ολοένα αυξανόμενες προκλήσεις οι άμεσες πληρωμές στους αγρότες πρέπει να συνεχίσουν να υφίστανται και στο μέλλον. Όμως, προβληματιζόμαστε γιατί τα σχέδια της Επιτροπής, η οποία προτείνει ένα υποχρεωτικό «πρασίνισμα» της ΚΑΠ, κάνοντας το 30% περίπου των άμεσων πληρωμών εξαρτώμενο από τη συμμόρφωση με περιβαλλοντικούς όρους, θα προσθέσουν πιο δαπανηρά βαρίδια στους ευρωπαίους αγρότες, απειλώντας με τον τρόπο αυτό την ανταγωνιστικότητα και την οικονομική τους βιωσιμότητα». Τόνισε επίσης ότι «Οι αποτιμήσεις της ίδιας της Επιτροπής δείχνουν ότι το “πρασίνισμα” θα επιβάλει επιπλέον κόστη στους αγρότες. Δεν είναι λογικό να επιβάλλεται σε κάθε εκμετάλλευση να σταματήσει την παραγωγή σε ένα συγκεκριμένο ποσοστό της γης της (οικολογική αγρανάπαυση) στην αυγή της αυξανόμενης ζήτησης τροφίμων παγκοσμίως. Συνεπώς ζητούμε μέτρα τα οποία θα προωθήσουν την πράσινη ανάπτυξη. Μέτρα τα οποία θα πρέπει να είναι οικονομικά βιώσιμα και εθελοντικής εφαρμογής για τους αγρότες. Υποστηρίζουμε την αρχή ότι οι πληρωμές της ΚΑΠ υπό τον πρώτο πυλώνα, θα πρέπει να δίνονται σε ενεργούς αγρότες αλλά τα κράτη-μέλη θα πρέπει να απαιτούν και κάποια ευελιξία ώστε να διασφαλίζουν ότι αυτό θα γίνεται αποτελεσματικά. Η Επιτροπή προχωρά στη σωστή κατεύθυνση σχετικά με την ανακατανομή των άμεσων πληρωμών και την απομάκρυνση από τις ιστορικές πληρωμές, αλλά η ανάγκη για δίκαιη και ισότιμη μεταχείριση για όλους τους αγρότες λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορές θα πρέπει να γίνεται σεβαστή».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Cogeca, κ. Paolo Bruni τόνισε την ανάγκη για αποτελεσματικά και ευέλικτα μέτρα για την διαχείριση της αγοράς. Αυτά είναι κρίσιμα μπροστά στην αυξανόμενη αστάθεια της αγοράς. Αλλά τα προτεινόμενα μέτρα της Επιτροπής για την αγορά και η εισαγωγή του Ταμείου Επειγόντων αναγκών πρέπει να εξετασθούν περαιτέρω για να δούμε εάν παρέχουν επαρκή σταθερότητα σε μια ολοένα ασταθή αγορά, είπε.
Ενώ συμπλήρωσε: «Είναι επίσης κρίσιμο να ενδυναμωθεί η θέση των οι Οργανώσεων Παραγωγών στην διατροφική αλυσίδα ώστε να ανταποκρίνονται στην παγκόσμια ζήτηση τροφίμων. Οι αγρότες σήμερα λαμβάνουν μόνο ένα κλάσμα από τις λιανικές τιμές. Αυτή η κατάσταση πρέπει να βελτιωθεί με την αναθεώρηση. Τα μέτρα ενδυνάμωσης των οργανώσεων παραγωγών πρέπει να ληφθούν στα πλαίσια της επερχόμενης πρότασης της Επιτροπής για το μέλλον της ΚΑΠ. Για παράδειγμα, με την αναθεώρηση του καθεστώτος για τα φρούτα και λαχανικά και για τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ο ρόλος των οργανώσεων παραγωγών ενδυναμώθηκε. Αυτό πρέπει να γίνει και σε άλλους τομείς. Στον τομέα γαλακτοκομικών, τα σχέδια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το μέλλον του τομέα, επικεντρώνονται στην ενδυνάμωση των συμβατικών σχέσεων μεταξύ παραγωγών και μεταποιητών ώστε να τους βοηθήσει να έχουν καλύτερες τιμές για την παραγωγή τους».
Ο Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ
Μετά το τέλος της συνεδρίασης, ο κ. Σκανδαλίδης προέβη στις ακόλουθες δηλώσεις:
«Ενόψει της επίσημης ανακοίνωσης για την ΚΑΠ, θεώρησα καλό να καλέσω τα κόμματα και τους φορείς προκειμένου να κάνουμε μια πρώτη συζήτηση για τις θέσεις που περιμένουμε να δημοσιευτούν, για να συνδιαμορφώσουμε μια πρόταση.
Έχω πει από την αρχή ότι η υπόθεση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής είναι μια εθνική υπόθεση τεράστιας σημασίας. Η αγροτική μας ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια θα παίξει βασικό ρόλο στην οικονομία μας και γι αυτό πιστεύω ότι χρειάζεται μια μεγάλη εθνική συνεννόηση γύρω από αυτά τα θέματα, όχι μόνο στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, αλλά και στη διαδικασία της εφαρμογής της πολιτικής.
Δήλωσα ευθαρσώς, αφού κάναμε μια πολύ σημαντική κουβέντα, όπου τα κόμματα και οι φορείς διατύπωσαν τις προτάσεις τους, ότι στη τελική διαπραγμάτευση, που θα είναι μακρά, θα πάρω μαζί μου όλους τους εκπροσώπους των κομμάτων και των φορέων προκειμένου να τη ζήσουν από κοντά και να αποφασίσουμε κάθε στιγμή αυτό που πρέπει να προτείνουμε και να γίνει.
Νομίζω ότι ήταν μια συνάντηση πολύ σημαντική. Ήδη έχουν συνδεθεί όλοι οι εκπρόσωποι των κομμάτων και των φορέων με την Ειδική Γραμματεία και τη Γενική Γραμματεία του ΥΠΑΑΤ, προκειμένου να λαμβάνουν όλες τις επεξεργασίες που ετοιμάζουμε.
Μπήκαμε στο τελικό στάδιο μιας μακράς διαπραγμάτευσης που είναι πολύ κρίσιμη. Όταν θα ωριμάσει η πρόταση θα ενημερώσω τους πολιτικούς αρχηγούς.
Την «κόκκινη γραμμή» πρέπει να μπορείς να τη θέτεις. Η διαπραγμάτευση είναι πολύ σκληρή και η οικονομική συγκυρία δεν ευνοεί. Οι προτάσεις της Επιτροπής είναι καλές σε σχέση με αυτό το κλίμα, δεν είναι οι καλύτερες δυνατές, είναι όμως θετικές. Εμείς όμως θα διεκδικήσουμε αυτά που διεκδικούσαμε από την αρχή, δηλαδή την αύξηση του προϋπολογισμού, τη δυνατότητα του κράτους – μέλους να ορίζει τον «ενεργό αγρότη», τον τρόπο της περιφερειοποίησης και ότι έχει να κάνει με τη στροφή στην παραγωγή και την αγροτική ανάπτυξη. Σε αυτό το πεδίο θα σταθούμε όλοι και σε αυτό συμφωνούμε”.
