Ψήφισμα κατά πλειοψηφία του Συλλόγου Διδασκόντων 7ουΕΠΑ.Λ. Λάρισας για το Σχέδιο Νόμου
Σε συνθήκες πανδημίας και εν μέσω καραντίνας, η ηγεσία του ΥΠΑΙΘ, χωρίς ως τώρα να έχει λάβει ουσιαστικά μέτρα για την ασφαλή επαναλειτουργία των σχολείων, χωρίς ούτε καν να καλύψει όλα τα κενά των εκπαιδευτικών στα σχολεία και χωρίς κανένα ουσιαστικό διάλογο με τους εκπαιδευτικούς, προχωρά και καταθέτει στη Βουλή ένα ακόμα νομοθέτημα όπου προτείνονται αλλαγές σε βάρος των μορφωτικών αναγκών της νέας γενιάς και του δημόσιου σχολείου συνολικά.
Ως Σύλλογος Διδασκόντων ενός σχολείου όπου φοιτούν σχεδόν 700 μαθητές και μαθήτριες, σε σχέση με το εν λόγω Σχέδιο Νόμου:
«Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης και άλλες διατάξεις», παρατηρούμε τα εξής:
Σε ολόκληρο το Σχέδιο Νόμου η έμφαση δεν δίνεται πια στη γνώση και την παιδεία, αλλά κυρίως στην εκμάθηση επαγγελματικών δεξιοτήτων. Στόχος είναι η μεγάλη πλειοψηφία των μαθητών/τριών που επιθυμεί να επιλέξει την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΕΕΚ) να στραφεί κυρίως, στις (ιδρυόμενες με αυτό το νομοσχέδιο) μεταγυμνασιακές Επαγγελματικές Σχολές Κατάρτισης (ΕΣΚ).
Στα δύο χρόνια φοίτησης στις ΕΣΚ, στους/στις 15χρονους/ες μαθητές/τριες παρέχεται μία πρόωρη κατάρτιση (χωρίς καθόλου μαθήματα γενικής παιδείας), με στόχο χαμηλές και προσωρινές δεξιότητες, η οποία τους στερεί τη δυνατότητα περαιτέρω εκπαιδευτικής και επαγγελματικής εξέλιξης, απαραίτητης σε μία διαρκώς εξελισσόμενη αγορά εργασίας.
Στη φοίτηση περιλαμβάνεται και μαθητεία ανήλικων μαθητών/τριών σε εργασιακό χώρο, χωρίς προβλεπόμενη αμοιβή και ασφαλιστικά δικαιώματα. Η ανακοίνωση των ειδικοτήτων των ΕΣΚ αναμένεται να προκαλέσει κατάργηση ειδικοτήτων των ΕΠΑ.Λ., προβάλλοντας το επιχείρημα της εξάλειψης επικαλύψεων. Έτσι, σε συνδυασμό και με την επιβολή της Τράπεζας Θεμάτων, θα μειωθεί σημαντικά το μαθητικό δυναμικό της Λυκειακής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΕΠΑ.Λ.), το οποίο θα μετακινηθεί προς τις ΕΣΚ – δηλαδή στην πρόωρη κατάρτιση ανηλίκων – οδηγώντας σε συγχωνεύσεις/καταργήσεις ΕΠΑ.Λ. και πλεονάσματα εκπαιδευτικών σε διάφορες ειδικότητες.
Από την άλλη, η μόνη αναφορά του νομοσχεδίου στα ΕΠΑ.Λ. είναι η ίδρυση των Πρότυπων ΕΠΑ.Λ. –κανένα άρθρο του δεν αναφέρεται σε βελτίωση ή εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων ΕΠΑ.Λ. Σκοπός της λειτουργίας των Πρότυπων ΕΠΑ.Λ. είναι η ενίσχυση του βαθμού αυτονομίας τους, «με ενεργό ρόλο των εκπροσώπων της τοπικής κοινωνίας», δηλαδή των Δήμων, των τοπικών εκπροσώπων της αγοράς και των επιχειρήσεων που θα έχουν λόγο στη διαμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών, στους τομείς και τις ειδικότητες.
Έτσι αυτά θα μεταβάλλονται συχνότατα, συμπαρασύροντας και τις ανάγκες σε εκπαιδευτικό προσωπικό. Η αυτονόμηση στη λειτουργία του δημόσιου σχολείου οδηγεί στην αποχώρηση του κράτους από την ευθύνη λειτουργίας του. Σε συνδυασμό με το σκληρό σύστημα αξιολόγησης που προβλέπεται για τα ΠρότυπαΕΠΑ.Λ. διαμορφώνονται συνθήκες για κατηγοριοποίηση και αυτονόμηση των σχολικών μονάδων και περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της Δημόσιας Εκπαίδευσης. Επιπλέον, στα Πρότυπα ΕΠΑ.Λ. συρρικνώνεται το εργαστηριακό πρόγραμμα σπουδών στο σχολείο με την καθιέρωση,για μία ημέρα την εβδομάδα, μη αμειβόμενης πρακτικής άσκησης ανηλίκων μαθητών/τριών σε χώρους εργασίας. Μάλλον ευλόγως, θεωρούμε ότι υπάρχουν πολλές πιθανότητεςόλα αυτά να εφαρμοστούν αργότερα στο σύνολο των ΕΠΑ.Λ., προοιωνίζοντας τι θα επακολουθήσει συνολικά στη δημόσια εκπαίδευση.
Επιπροσθέτως, προβλέπεται και εξ αποστάσεως εκπαίδευση στις ΕΣΚ, στις Σχολές Μαθητείας του ΟΑΕΔ, όπως και στα Ι.Ε.Κ. Η διάταξη αυτή πιστεύουμε ότι αποδεικνύει πώς το ΥΠΑΙΘ επιθυμεί την εδραίωση της χρήσης της εξ αποστάσεως εκπαίδευση σε μόνιμη βάση, ξεκινώντας, μάλιστα, από το πεδίο της ΕΕΚ, παρά το γεγονός ότισε αυτήν είναι κατεξοχήν απαραίτητη η χρήση εργαστηριακού εξοπλισμού από τους μαθητές/τριες, καιη φυσική τους παρουσία στην εκπαιδευτική δομή.
Ως εκπαιδευτικοί σε ΕΠΑ.Λ., οι οποίοι διδάσκουμε ένα μήνα τώρα στους μαθητές/τριες μας εξ αποστάσεως, δηλώνουμε εμφατικά και με κάθε βεβαιότητα ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση – «τηλεκπαίδευση» – δεν είναι εκπαίδευση. Δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αντικαταστήσει τη δια ζώσης διδασκαλία. Βαθαίνει τις μορφωτικές και κοινωνικές ανισότητες, ιδίωςκαθώς το κόστος για την απόκτηση τεχνολογικού εξοπλισμού και την εξοικείωση με αυτόν μετακυλίεται σε εκπαιδευόμενους κι εκπαιδευτικούς. Ακυρώνει κάθε ουσιαστικό παιδαγωγικό δεσμό μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή. Καταργεί στην πράξη τη δυνατότητα του δημόσιου σχολείου να λειτουργεί ως μια κοινότητα συνύπαρξης και δυναμικής αλληλεπίδρασης.Οδηγεί σε ελαστικές και προσωρινές μορφές εργασίας (για παράδειγμα, αναπληρωτές τρίμηνης σύμβασης). Αποδιοργανώνει τη συλλογικότητα, αφού ο κοινός χώρος εργασίας χάνεται και οι συλλογικές αποφάσεις περιορίζονται. Τα προσωπικά δεδομένα εκπαιδευτικών και εκπαιδευόμενων κινδυνεύουν να παραδοθούν προς αξιοποίηση σε κάθε λογής κερδοσκόπους. Τέλος, παραμένει αντισυνταγματική, καταλύοντας την αρχή της ισότιμης και δωρεάν πρόσβασης.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, απαιτούμε ανοιχτά σχολεία με μείωση μαθητών σε κάθε αίθουσα, λήψη όλων των απαραίτητων υγειονομικών μέτρων, ζωντανή εκπαιδευτική διαδικασία και ουσιαστική αύξηση των δαπανών για τη δημόσια παιδεία. Μόνο έτσι μπορούμε να έχουμε αναβάθμιση της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, η οποία προϋποθέτει:σύγχρονα προγράμματα σπουδών και βιβλία,εκσυγχρονισμό της υλικοτεχνικής υποδομής, συνεχή και επιδοτούμενη επιμόρφωση όλων των εκπαιδευτικώνκαι κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα.
Απαιτούμε δημόσια επαγγελματική εκπαίδευση που να ανταποκρίνεται στις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες και καλούμε την ηγεσία του ΥΠΑΙΘ να ανοίξει άμεσα και με ασφάλεια τα σχολεία και να αποσύρει το νέο αντιεκπαιδευτικό νομοσχέδιο που θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση.
